Toeslagenaffaire
Op 12 mei 2022 vond in de Tweede Kamer een verhit debat plaats over het uithuisplaatsen van kinderen, waarbij de nadruk van het debat lag op slachtoffers van de toeslagenaffaire. Uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) bleek dat sinds 2015 er 1.675 kinderen uit huis zijn geplaatst van ouders die gedupeerd zijn in de toeslagenaffaire. Tot op de dag van vandaag zijn er onder begeleiding van het Ondersteuningsteam nu twee kinderen van de door de toeslagenaffaire gedupeerde ouders terug naar huis gegaan. Het Ondersteuningsteam biedt sinds begin april 2022 hulp aan toeslagenouders met uit huis geplaatste kinderen.
Factsheet Uithuisplaatsingen
Onderzoekers van de Universiteit Leiden hebben op verzoek van de Tweede Kamer een Factsheet uithuisplaatsingen opgesteld, waarin door de onderzoekers een helder overzicht van de knelpunten bij uithuisplaatsingen wordt gegeven. Als grootste knelpunt wordt opgemerkt dat er is geconcludeerd dat er een gebrek aan rechtsbescherming is. Door het ontbreken van verplichte procesvertegenwoordiging heeft dit ervoor gezorgd dat ouders opvallend vaak zonder advocaat tegenover een professionele overheidsinstantie staan, zoals de Raad voor de Kinderbescherming of Bureau Jeugdzorg, die als repeat player meer kennis, middelen en bevoegdheden heeft. De wettelijke vereisten die gelden geven onvoldoende richting aan de kinderrechter. Daarnaast is gebleken dat de rapportages en dossiers kwalitatief slecht zijn en de reden van de uithuisplaatsingen onvoldoende is onderbouwd.
Verder is geconstateerd dat Jeugdzorg zo snel mogelijk alles in moet zetten op familieversterking, dat gebeurt nu nog te weinig. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat de meeste kinderen echt schade ondervinden van uithuisplaatsingen en altijd terug willen.
Ondersteuningsteam
De belangrijkste positieve uitkomst van het debat in de Tweede Kamer is dat iedereen ervan overtuigd lijkt dat het noodzakelijk is om veranderingen door te voeren in het systeem van Jeugdbescherming en Jeugdhulp. En er een Ondersteuningsteam is opgericht die gedupeerde ouders van de toeslagenaffaire helpt bij contactherstel, gratis bijstand, voorrang bij de behandeling van de zaak op zitting, laagdrempelig toegang tot de dossiers en op korte termijn de mogelijkheid tot herziening van de uithuisplaatsing of herstel in gezag. Dit gun je echter alle ouders en kinderen.
Mocht u hulp nodig hebben bij een voorgenomen uithuisplaatsing of ondertoezichtstelling of bij het voeren van verweer tegen een verlenging van een uithuisplaatsing of ondertoezichtstelling, dan is het altijd mogelijk om nader advies in te winnen bij een van onze familierechtadvocaten (op 030-6982030 of via ons contactformulier). Wij helpen u dan graag verder.
Onderzoek wijst uit : “Uit huis geplaatste kinderen verliezen contact met ouders, familie en vrienden.”
Een onderzoeker van Stichting Het Vergeten Kind, Yfke van der Ploeg, heeft in een interview in het Algemeen Dagblad aangegeven dat:
“uithuisgeplaatste kinderen die nog weinig contact hebben met dierbaren, vaker gedragsproblemen hebben. Ook doen ze het minder goed op school en krijgen ze vaker problemen binnen het pleeggezin.
Het zou ze enorm helpen als ze hun ouders of familieleden wel blijven spreken en zien. Er moet contact blijven, het zijn de wortels van een kind, het heeft ze gemaakt tot wie ze zijn. Verwatert het contact, dan doet dat ook iets met die wortels, die kun je niet zo maar weghalen.”
Indien er sprake is van een uithuisplaatsing, bepaalt de betrokken gezinsvoogd welke omgangsregeling in het belang van de minderjarige wordt geacht. Echter niet alleen uit de rechtspraktijk, maar ook uit onderzoek is nu gebleken dat kinderen die niet meer thuis kunnen wonen, vaak het contact verliezen met een of meerdere personen die belangrijk voor hen zijn. Uit huis geplaatste kinderen zijn afhankelijk van hulpverleners voor het contact met hun ouders, familie en vriendjes. Echter hebben hulpverleners te weinig tijd om dat waar te maken, of hebben vooroordelen over het sociale netwerk van een kind en werken er niet mee samen.
De impact die een uithuisplaatsing teweegbrengt is al groot genoeg, zegt Stichting Het Vergeten Kind, dat zich inzet voor deze kinderen. Daar komt nog bovenop dat er in de meeste gevallen geen goed afscheid mogelijk is van ouders, andere familieleden en vrienden omdat de kinderen vaak onverwachts uit huis worden gehaald. Uit een recent onderzoek leerde de stichting dat ruim de helft (56 procent) van de kinderen sinds hun uithuisplaatsing het contact verloren is met minstens één persoon die belangrijk voor hen is.
Juridische mogelijkheden om tot een uitbreiding van de omgang te komen in het kader van een uithuisplaatsing
Indien er door de gezinsvoogd niet wordt gewerkt aan een frequente omgangsregeling tussen de ouders en hun kind, kunnen de ouders allereerst de gezinsvoogd verzoeken om aan hen een schriftelijke aanwijzing op te leggen waarin de gewenste omgangsregeling wordt opgenomen. Mocht de gezinsvoogd ertoe bereid zijn om een schriftelijke aanwijzing op te leggen waarbij wel een omgangsregeling is opgenomen, maar deze omgangsregeling is zeer beperkt dan kunnen de ouders zich wenden tot de rechtbank met het verzoek om een vervallen verklaring van de schriftelijke aanwijzing en de rechter te verzoeken om een wijziging c.q. uitbreiding van de omgangsregeling.
Echter uit de praktijk blijkt veelal ook dat de gezinsvoogd niet bereid is danwel geen aanleiding ziet om de omgangsregeling op te nemen in een schriftelijke aanwijzing. Om het ouders alsnog mogelijk te maken om de omgangsregeling – zoals deze is opgelegd door de gezinsvoogd – te laten toetsen door de rechter bestaat er voor de ouders met gezag de mogelijkheid om aan de rechtbank een verzoek voor te leggen tot beoordeling geschil in het kader van de ondertoezichtstelling op grond van artikel 1:262b BW. In een dergelijke verzoek kan de ouder de door hem of haar gewenste omgangsregeling voorleggen aan de kinderrechter. De kinderrechter zal op dit verzoek van de ouder dan een beslissing nemen die in het belang van de minderjarige wordt geacht.
Voor vragen over een uitbreiding van de omgangsregeling in het kader van een uithuisplaatsing kunt u vrijblijvend contact opnemen met ons kantoor.